Parkinson Hastalığı Nedir?

Parkinson Hastalığı Nedir?

Parkinson hastalığı , beyninizin vücudun hareketini kontrol eden kısmını etkileyen bir hastalıktır. Bu hastalık kolay fark edilmez ve yavaş gelişir. Fakat zamanla, elinizde  hafif olarak başlayan titreme, nasıl yürüdüğünüz, konuştuğunuz, uyuduğunuz ve düşündüğünüz üzerinde etkili olabilir.

60 yaş ve üzerindeyken bu hastalığa yakalanma olasılığınız daha yüksektir. Genç yaşlarda başlaması da mümkündür, ancak bu durum çok nadirdir. Parkinson hastalığının tedavisi yoktur, ancak belirtileri yönetmeye yardımcı olmak için tedavi ve destek alabilirsiniz.

Parkinson Hastalığı Beyine Ne Yapar?

Beyinde derinlerde, substantia nigra adı verilen bir alan bulunur. Bazı beyin hücreleri, beyninizin etrafında kimyasal mesajlar taşıyan dopamini üretir. Örneğin topu attığınızda, dopamin bu hareketi kontrol eden sinir hücresine hızla bir mesaj taşır.

Bu sistem iyi çalışıyorsa, vücudunuz düzgün ve eşit bir şekilde hareket eder. Ama Parkinsonunuz olduğunda, substantia nigra’nızın hücreleri ölmeye başlar. Ölen beyin hücreleri yenilenmediği için, bu yüzden dopamin seviyeleriniz düşer ve vücudunuzun kontrolü için pek çok mesajı alamazsınız.

Parkinson hastalığı hemen fark edilmeyebilir. Ancak git gide daha fazla hücre öldüğü için belirtileriniz başladığında hızlıca devrilme noktasına ulaşırsınız.

Hastalığı fark etmeniz hücrelerin % 80’i ölene kadar olmayabilir, bu yüzden fark etme süreniz ile hastalığa yakalanma süreniz arasında aylar olabilir.

 

Parkinson bedeni nasıl etkiler?

Genellikle şu gibi sorunları farkedersiniz:

Sert kaslar: Vücudunuzun hemen hemen her yerinde olabilir. Hastalığın erken dönemlerinde artrit ile karıştırılabilir.

Yavaş hareketler: Bir gömleğin düğmesinin kapatılması gibi basit eylemlerin bile normalden daha uzun sürdüğünü görebilirsiniz.

Titremeler: Hareket halinde değilken elleriniz, kollarınız, bacaklarınız, dudaklarınız, çene veya diliniz titreyebilir.

Yürüme ve denge problemleri: Yürürken kollarınızın serbestçe sallanmadığını fark edebilirsiniz. Ya da uzun adımlar atamazsınız.

Parkinsonun Nedenleri Nelerdir?

Doktorlar, tüm bu beyin hücrelerinin neden ölmeye başladığını hala bulamamışlardır. Sebebinin genlerden kaynaklı veya çevrede bulunan bir şeyin karışımı olduğu düşünülmektedir.

Birisi Parkinson’a bağlı bir gende değişiklik yapabilir, ama asla hastalığı alamaz. Ve bir grup insan Parkinson’a bağlı kimyasallarla bir yerde yan yana çalışabilir ancak aralarından sadece birkaçı hastalığa yakalanır.

Bu durum karmaşık bir bulmaca ve bilim adamları hala tüm parçaları bir araya getirmeye çalışıyorlar.

Parkinson Teşhisi Nasıl Konur?

Parkinson hastalığını teşhis etmek için spesifik bir test yoktur. Sinir sistemi koşullarında (nörolog) eğitim almış doktorunuz, Parkinson hastalığını tıbbi geçmişinize, belirti ve bulgularınızın gözden geçirilmesine ve nörolojik ve fiziksel muayeneye göre teşhis edecektir. Doktorunuz, bir dopamin taşıyıcı (DAT) taraması olarak adlandırılan tek bir foton emisyonlu bilgisayarlı tomografi SPECT taramasını önerebilir. Bu, Parkinson hastalığınızın olduğu şüphesini desteklemesine rağmen, doğru tanıyı belirleyen semptomlarınız ve nörolojik muayenenizdir. Çoğu insan bir DAT taraması gerektirmez.

Doktorunuz, belirtilerinize neden olabilecek diğer durumları dışlamak için kan testleri gibi laboratuar testleri de isteyebilir. MRI, BT, beynin ultrason ve PET taramaları gibi görüntüleme testleri de diğer rahatsızlıkların dışlanmasına yardımcı olmak için kullanılabilir. Görüntüleme testleri Parkinson hastalığının teşhisi için önemli rol oynar.

Doktorunuz hastalığın gelişimini izlemek, gerekli değerlendirmeleri yapabilmek ve Parkinson rahatsızlığı tanısı koyabilmek için bu tür rahatsızlıklar konusunda özel eğitim almış ya da tecrübeli uzmanlar tarafından düzenli olarak destek almanızı ve yapılacak izlenimleri değerlendirmek isteyebilir.

Parkinson Hastalığının Tedavisi Var Mıdır?

Parkinson hastalığı tedavi edilemez, ancak ilaçlar genellikle semptomlarınızı kontrol etmenize yardımcı olur. Bazı durumlarda, ameliyat önerilebilir.

Doktorunuz ayrıca yaşam tarzı değişikliklerini, özellikle devam eden aerobik egzersizi tavsiye edebilir. Bazı durumlarda denge ve gerilmeye odaklanan fizik tedavi de önemlidir. Konuşma dili patoloğu konuşma sorunlarınızı iyileştirmeye yardımcı olabilir.

Hastalık Hayatımı Nasıl Etkiler?

Parkinson hastası olan çoğu insan normal bir yaşam sürebilir, ancak hastalık yaşamı değiştir edebilir.

Bazı insanlar için dolaylı tedavi, semptomları çoğunlukla hafifletir. Eğer hastalık daha da kötüye giderse, yataktan kalkmak, araba kullanmak ya da işe gitmek gibi günlük aktivitelerin yapılması zorlaşır. Yazmak bile zor bir görev halini alır ve sonraki aşamalarda, bunamaya neden olabilir.

Parkinson hayatınız üzerinde büyük bir etkiye sahip olsa da, sağlık ekibinizden doğru tedavi ve yardım ile sevdiğiniz şeylerin tadını çıkarabilirsiniz. Bu süreçte size destek için aile ve arkadaşlar önemli bir yere sahiptir. Parkinson’la yaşamayı öğrenmek, ihtiyacınız olan desteği aldığınızdan emin olmak anlamına gelir.